Een artikel in Trouw over versneld door de basisschool riep heel wat reacties op. De onderwijzeressen (en onderwijzers) zijn vooral bezorgd over schade aan de kinderziel, terwijl onderzoekers iedere keer opnieuw aantonen dat voorlijke kinderen vooral baat hebben bij versnellen. Lees daarover ook het proefschrift van Lianne Hoogeveen van de Radboud Universiteit Nijmegen ’Social emotional consequenses of accelerating gifted students’ uit 2008.
Hoogeveen beschrijft dat klassen overslaan eerder positief dan negatief werkt, maar geeft ook een waarschuwing af: ‘Kinderen die op de basisschool een jaartje (of meer) hebben overgeslagen, worden in de eerste twee klassen van het voortgezet onderwijs veel minder sociaal geaccepteerd dan hun klasgenoten – en dat geldt dan vooral voor de hoogbegaafde jongens. De versnelde leerlingen worden minder vaak genoemd als een van de leukste klasgenoten en vaker als een van de minst leuke klasgenoten. Daarnaast worden ze vaker verwaand genoemd en minder vaak humoristisch, leidend of sociaal.’
Hoogeveen onderzocht het nader en vond sterke aanwijzingen dat de houding van docenten ten opzichte van hoogbegaafde leerlingen in het algemeen een rol kan spelen bij de acceptatie van deze kinderen. ‘Die houding is vaak nogal negatief. Hoogbegaafdheid wordt gezien als iets wat de ouders pushen en het wordt ook wel “een stempel” genoemd. Versnelde hoogbegaafde kinderen worden beschouwd als kinderen die niet op de goede plek zitten. Als een docent een kind zo benadert, heeft dat ook gevolgen voor de houding van klasgenoten.’
Overigens rapporteren versnelde hoogbegaafde jongens (in een vervolgonderzoek van een student pedagogiek) aan het eind van hun vwo-carrière dat ze zich over het algemeen goed voelen in de groep en beduidend meer zelfvertrouwen hebben. Hoogeveen: ‘Ook daaruit blijkt dat versnelling op de langere termijn dus geen negatief effect heeft. Maar dat lijkt me geen reden om de problemen van deze kinderen aan het begin van het voortgezet onderwijs te negeren. Want twee jaar is lang, hoor, als je je ongelukkig voelt.’
Neem (voor de basisschool) een abonnement op De Digitale Topschool. Dochter of zoon (leerling) worden zo extra uitgedaagd, vervelen zich absoluut niet, en ervaren ook dat niet alles ze aan komt vliegen. De opdrachten van De Digitale Topschool zijn uitdagend en inspannend. En zo hoort het ook op school!
